Wiosenne porządki dla zdrowia

Spis treści:

1. Aktywność fizyczna
2. Zdrowa i zbilansowana dieta
3. Sen i wypoczynek
4. Suplementacja
5. Samokontrola

Aktywność fizyczna

Po pierwsze – zacznijmy więcej się ruszać. Aktywność na świeżym powietrzu dotlenia organizm i poprawia ogólne samopoczucie. Podczas uprawiania sportów organizm zaczyna produkować endorfiny, czyli hormony szczęścia³. Wysiłek fizyczny, ze względu na wielokierunkowe korzyści, jest integralną częścią prawidłowego, kompleksowego postępowania w leczeniu cukrzycy. Poprawia wrażliwość na insulinę, kontrolę glikemii, profil lipidowy oraz sprzyja redukcji masy ciała, wpływa korzystnie także na nastrój⁴. To może być dowolny rodzaj aktywności, dopasowany do indywidualnych możliwości oraz upodobań – spacer, jazda na rowerze, ulubiona dyscyplina sportowa albo prace ogrodowe. Ważne, aby te aktywności wykonywać systematycznie. Polskie Towarzystwo Diabetologiczne podkreśla, że  w celu uzyskania optymalnego efektu wysiłek fizyczny powinien być regularny, podejmowany co najmniej co 2–3 dni, a najlepiej codziennie⁴.

Zdrowa i zbilansowana dieta

Prawidłowe żywienie oraz aktywność fizyczna mają istotne znaczenie w poprawie ogólnego stanu zdrowia oraz prewencji i leczeniu przewlekłych powikłań cukrzycy⁴. Uporządkujmy więc swoje nawyki żywieniowe. Pamiętajmy, że rolą diety (w celu zapobiegania powikłaniom cukrzycy), jest uzyskanie i utrzymanie: prawidłowego stężenia glukozy w osoczu krwi w celu zapobiegania powikłaniom cukrzycy, pożądanej masy ciała, optymalnego stężenia lipidów i lipoprotein w surowicy, optymalnych wartości ciśnienia tętniczego⁴.

Osoby z cukrzycą powinny przestrzegać zasad prawidłowego żywienia skierowanych do osób zdrowych, z uwzględnieniem dodatkowo kontroli wielkości spożywanych porcji, kontroli ilości spożywanych węglowodanów, ograniczenia żywności zawierającej węglowodany łatwoprzyswajalne, regularnego spożywania posiłków oraz wolnego tempa spożywania posiłków⁴.

Redukcja masy ciała u osób otyłych ma ogromne znaczenie dla poprawy ogólnego stanu zdrowia, a u osób chorujących na cukrzycę dodatkowo korzystnie wpływa na poziom glukozy we krwi. Jednak radykalne zmiany w diecie należy wprowadzać w sposób przemyślany, w porozumieniu z lekarzem, gdyż mogą one wymagać zmiany dawkowania leków hipoglikemizujących tak, aby nie wystąpił nadmierny spadek poziomu glukozy we krwi⁵.

Wiosna sprzyja korzystnym zmianom w diecie, gdyż pojawia się coraz więcej świeżych warzyw i owoców. Warzywa należy spożywać jak najczęściej, przynajmniej trzy razy dziennie, najlepiej w postaci surowej. Dostarczają witamin i składników mineralnych oraz błonnika spowalniającego wchłanianie cukrów. Wiele warzyw zawiera mało węglowodanów, równocześnie dając uczucie sytości (np. boćwina, brokuły, cukinia, cykoria, kiełki, jarmuż, kalafior, kapusta pekińska, ogórek, pomidor, rzodkiewka, sałata, szczypiorek, szpinak). Inne należy uwzględnić w ogólnej ilości spożywanych cukrów, jeśli zjadane są w większych ilościach  (brukselka, fasolka szparagowa, kalarepa, kapusta biała, czerwona i włoska, marchew, papryka czerwona, seler). Natomiast ziemniaki, zielony groszek, bób i kukurydza dostarczają znacząco większych porcji węglowodanów, dlatego ich konsumpcja powinna być ograniczona.⁵

Owoce warto również spożywać regularnie, ale osoby chore na cukrzycę oraz osoby otyłe muszą pamiętać, że nie można ich jeść w nadmiarze. Zasada ta dotyczy również owoców sezonowych, którym często nie możemy się oprzeć.

Sen i wypoczynek

Warto również zadbać o odpowiedni relaks i wypoczynek. To pozwoli uporać się z takimi objawami przesilenia wiosennego, jak  senność i zmęczenie³.  Dbałość o odpowiednią jakość snu to także nawyk, który warto wprowadzić na stałe. Właściwa higiena snu jest istotnym elementem zdrowego trybu życia. Tym bardziej dla chorych na cukrzycę, u których długość czy jakość snu mogą być zaburzone z uwagi na chorobę i stosowane leczenie. Należy podkreślić, że zła jakość snu oraz jego nieodpowiednia długość mogą prowadzić bezpośrednio do pogorszenia wyrównania metabolicznego⁴. Niewystarczający sen może wpływać na zdolność organizmu do skutecznego wykorzystywania insuliny, co z kolei może prowadzić do wzrostu poziomu cukru we krwi⁶.

Suplementacja

Wprowadzone wiosną powyższe zmiany wpływają również na poprawę odporności.  Powstałe zimą niedobory witamin i minerałów takich, jak: witamina D, witaminy z grupy B, żelazo, cynk, magnez i wapń również mają znaczenie dla odporności oraz występowania objawów przesilenia wiosennego. Warto wiosną uzupełnić te niedobory zwracając uwagę na dietę, a w razie potrzeby odpowiednią suplementację¹.

Samokontrola

Zmiana nawyków zdrowotnych z pewnością będzie zauważalna w wynikach pomiaru glikemii czy masy ciała. Prowadząc samokontrolę tych parametrów przy pomocy glukometru i wagi łazienkowej, obserwując korzystne zmiany, utwierdzamy się w przestrzeganiu nowych, zdrowych nawyków. Duże ułatwienie na tej płaszczyźnie zapewnią nowoczesne aplikacje mobilne, umożliwiające przesyłanie danych nie tylko z glukometru, ale także z wagi, prezentując użytkownikowi w czytelny sposób, w jednym miejscu wyniki pomiarów. Do takich aplikacji należy bezpłatna aplikacja Zdrowiej  łącząca się z glukometrami: Glucomaxx® oraz Glucomaxx® BT  oraz wagą łazienkową iXellence® SCALE PRO IT. Warto dodać, że aplikacja Zdrowiej dedykowana jest również do urządzeń takich,  jak: ciśnieniomierz iXellence® BPM Home IT  i termometr iXellence® TEMP IT, tym samym staje się wszechstronnym narzędziem do zarządzania cukrzycą, zapewniając możliwość monitorowania wielu parametrów życiowych w jednym miejscu (glikemii, masy ciała, ciśnienia tętniczego krwi oraz temperatury ciała)^7,8.

Pamiętajmy, że objawy związane z  przesileniem wiosennym są niespecyficzne i ich występowanie może być spowodowane innymi przyczynami zdrowotnym. Jeśli więc nie ustępują, należy skontaktować się z lekarzem w celu zdiagnozowania problemu.

Źródła:

1. https://www.zdrowiebezlekow.pl/blog/wiosna-czas-na-prozdrowotne-porzadki-n333; dostęp: 21.02.2024 r;
2. https://dluzszezyciezcukrzyca.pl/wp-content/uploads/2023/05/art-3.pdf; dostęp: 21.02.2024 r;
3. https://cukrzycapolska.pl/przesilenie-wiosenne-jak-sobie-z-nim-radzic/#google_vignette; dostęp: 21.02.2024 r;
4. Czupryniak L. i wsp. Zalecenia kliniczne dotyczące postępowania u osób z cukrzycą 2023; dostęp: 21.02.2024 r; Stanowisko Polskiego Towarzystwa Diabetologicznego. Curr. Top. Diabetes, 2023; 3 (1): 1–140;
5. Włodarek D., Wiosenna dieta osoby chorej na cukrzycę. http://diabetologiaonline.pl/diabetyk_cukrzyca1,info,311,0.html; dostęp: 21.02.2024 r;
6. Kozyra M. i wsp. Wpływ snu na wydzielanie greliny, leptyny i insuliny w kontekście rozwoju chorób cywilizacyjnych; Hygeia Public Health 2020, 55(3): 99-106
7. https://genexo.pl/produkty/;
8. https://genexo.pl/aplikacja-zdrowiej/.

Glukometry Glucomaxx^® BT i Glucomaxx^® CONNECT  – Pomiar stężenia glukozy we krwi

Ciśnieniomierz iXellence^® BPM Home IT – Pomiar ciśnienia krwi na ramieniu

Termometr iXellence^® TEMP IT – Pomiar temperatury ciała na czole w sposób bezkontaktowy, powierzchni i otoczenia

Waga iXellence^® SCALE PRO IT – Pomiar masy ciała

Glukometr Glucomaxx^® BT: Importer oraz podmiot prowadzący reklamę: Genexo Sp. z o.o.; Producent: TaiDoc Technology Corporation; Autoryzowany Przedstawiciel w UE: MedNet EC-REP GmbH; Waga iXellence^® SCALE PRO IT: Importer oraz podmiot prowadzący reklamę: Genexo Sp. z o.o.; Glukometr Glucomaxx^® CONNECT, Ciśnieniomierz iXellence^® BPM Home IT oraz Termometr iXellence^® TEMP IT: Producent oraz podmiot prowadzący reklamę: Genexo Sp. z o.o.

*Aplikacja Zdrowiej  oraz Waga iXellence^® SCALE PRO IT nie są  wyrobami medycznymi.

To jest wyrób medyczny. Używaj go zgodnie z instrukcją używania lub etykietą*.

DIA/02.2024/05