4 min czytania

Cukrzyca typ 1

Cukrzyca typu 1 (DM1) jest definiowana jako choroba będąca następstwem postępującego uszkodzenia komórek beta wysp trzustki, która prowadzi do całkowitej utraty źródła insuliny w organizmie. Deficyt biologicznie czynnej insuliny powoduje zaburzenia metabolizmu glukozy w komórkach insulinozależnych, głównie w tkance mięśniowej i tłuszczowej, a także białek, tłuszczów i kwasów nukleinowych.

Na pytanie: „jak to się zaczęło?” większość diabetyków odpowiada najczęściej – „nagle”. Czas od momentu pojawienia się pierwszych objawów do zdiagnozowania choroby wynosi klika, rzadko kilkanaście dni. Czy wiesz, jak rozpoznać tę chorobę?

Po czym poznać, że mam cukrzycę typu 1?

Pierwszymi objawami choroby są:

  • Nadmierne pragnienie
  • Wielomocz
  • Gwałtowna utrata masy ciała
  • Odwodnienie 
  • Nieuzasadnione zmęczenie 
  • Bóle brzucha 
  • Szybki głęboki oddech (oddech Kusmaula)
  • Bóle w klatce piersiowej
  • Duszności
  • Zaburzenia świadomości 
  • Kwasica lub śpiączka ketonowa

Wg wytycznych Polskiego Towarzystwa Diabetologicznego z 2022 r. cukrzycę stwierdza się u osoby, u której:

  • występują objawy cukrzycy a wynik glikemii przygodnej ≥ 200 mg/dl (≥ 11,1 mmol/l).

Przy braku występowania objawów lub przy współistnieniu objawów i glikemii przygodnej < 200 mg/dl (< 11,1 mmol/l) cukrzycę można rozpoznać na podstawie:

  • dwukrotnego oznaczenia glikemii na czczo w godzinach porannych (każde oznaczenie należy wykonać innego dnia). Dwa wyniki ≥ 126 mg/dl (≥ 7,0 mmol/l) są podstawą do rozpoznania cukrzycy,
  • jednorazowego oznaczenia hemoglobiny glikowanej (HbA1c), gdy wartość ≥ 6,5% (≥ 48 mmol/ mol),
  • jednokrotnego testu obciążenia glukoza OGTT ≥ 200 mg/dl (≥ 11,1 mmol/l).

    Podejrzewam cukrzycę typu 1 – co teraz?

    Jeśli Twoje dolegliwości wydają się potwierdzać obawy – jak najszybciej udaj się do lekarza pierwszego kontaktu lub na Izbę Przyjęć do najbliższego szpitala. Otrzymasz skierowanie na niezbędne badania diagnostyczne, w pierwszej kolejności na zbadanie poziomu cukru we krwi. Kolejnym krokiem będzie wykonanie dokładniejszych badań. 

    Diagnoza: cukrzyca typu 1. Czy grozi mi hospitalizacja?

    Tak, ponieważ wymagasz leczenia insuliną, a często konieczne jest również nawodnienie, czyli podanie płynów dożylnie. Właściwą dawkę insuliny bazalnej oraz doposiłkowej ustala się w warunkach szpitalnych, często w ciągu kilku dni. Podczas pobytu w szpitalu nauczysz się życia z cukrzycą typu 1 – cenną wiedzę uzyskasz od zespołu edukacyjnego składającego się z lekarza, pielęgniarki, dietetyka i psychologa. Dowiesz się, jak należy obliczać WW i WBT, dawki insuliny doposiłkowej, dawki korekcyjne, a także jak postępować w niedocukrzeniu i kwasicy. Po wyjściu ze szpitala będziesz umiał także odpowiednio przygotować się do podróży oraz wysiłku fizycznego itd. 

    ad content

    Pierwsze kroki z cukrzycą typu 1

    Po wypisaniu się z oddziału zostaniesz skierowany do Poradni Cukrzycowej, w której lekarz będzie oceniał Twoje postępowanie, a także uczył korygowania nieprawidłowych wartości glukozy. W Poradni będziesz miał wykonywane badania kontrolne, otrzymasz także recepty na insuliny, paski oraz sprzęt do OPI. Uzyskasz także przydatne wskazówki i zalecenia dotyczące leczenia cukrzycy typu 1. Dowiesz się znacznie więcej na temat insulin oraz urządzeń do mierzenia poziomów glukozy (glukometr, CGM) i do podawania insuliny . 

    Czy cukrzycę typu 1 można wyleczyć?

    Niestety, obecnie jest to choroba nieuleczalna. Masz jednak ogromny wpływ na to, jak będzie wyglądał jej przebieg. Stosując się do zaleceń lekarskich, przestrzegając diety, wdrażając do swojej codzienności aktywność fizyczną, a także monitorując swój stan zdrowia – możesz nie tylko uniknąć powikłań, ale również zauważalnie poprawić jakość swojego życia. Przeczytaj więcej tematów o cukrzycy typu 1:

    • Jakie są przyczyny cukrzycy typu 1?
    • Leczenie cukrzycy typu 1
    • Cukrzyca typ 1 u dzieci
    • Cukrzyca typ 1 – u dorosłych
    • Leki na cukrzycę typu 1
    • Jak dbać o siebie w cukrzycy typu 1?

     

    Bibliografia:

    Polskie Towarzystwo Diabetologiczne. Zalecenia Kliniczne dotyczące postępowania u chorych na cukrzycę 2022. Diabetologia Kliniczna. 2022
    Diabetologia wieku rozwojowego Redakcja naukowa: Małgorzata Myśliwiec, Przemysława Jarosz-Chobot  PZWL Wydawnictwo Lekarskie 2017

    Chcesz otrzymywać powiadomienia o nowych artykułach, czy nadchodzących wydarzeniach (m.in. darmowych spotkaniach ze specjalistami)?
    Zapisz się do naszego newslettera, a niczego nie przeoczysz!

    Zapisz się

    Jesteśmy tu dla Ciebie!

    Masz pytania, chcesz, abyśmy specjalnie dla Ciebie stworzyli artykuł? napisz na adres: redakcja@szkoladiabetyka.pl