Spis treści
- Wpływ poziomu glukozy na tarczycę… czy odwrotnie?
- Niedoczynność tarczycy w cukrzycy – diagnostyka, objawy
- Dieta i leczenie przy niedoczynności w cukrzycy
Wpływ poziomu glukozy na tarczycę… czy odwrotnie?
Choć na pierwszy rzut oka może nam się wydawać, że są to zupełnie niezależne od siebie kwestie, niedoczynność tarczycy i poziom glukozy w naszym organizmie to w pewnym sensie naczynia połączone. Dlaczego?
Gdy tarczyca wydziela za mało hormonu zwanego tyroksyną, w naszym organizmie zachodzi wiele zmian. Tyroksyna odpowiedzialna jest bowiem za regulowanie szeregu procesów. Jednym z nich jest wchłanianie glukozy z przewodu pokarmowego. Kolejnym – wpływ na metabolizm innych hormonów np. insuliny. Z tego powodu choroby tarczycy mają wpływ na gospodarkę cukrową organizmu.
Niedoczynność tarczycy w cukrzycy – diagnostyka, objawy
Jak rozpoznać niedoczynność tarczycy? W pierwszej kolejności, możemy rozpoznać chorobę na podstawie występujących u nas objawów. Zaliczamy do nich m.in.:
- ciągłe marznięcie,
- zimne stopy i dłonie,
- wypadanie włosów,
- nadmierna senność,
- brak apetytu,
- przybieranie na wadze,
- spowolnienie akcji serca,
- utrudniona koncentracja.
Zauważalne jest podobieństwo niektórych objawów do dolegliwości, jakie towarzyszą cukrzycy. Jeżeli np. od jakiegoś czasu obserwujemy u siebie narastające zmęczenie, możemy szukać przyczyn przede wszystkim w cukrzycy, zaś nie pomyślimy o tym, iż być może pojawiła się u nas również niedoczynność tarczycy. Poziom glukozy to parametr, który również może delikatnie ulec zmianie, co będzie znakiem, że zaczyna się w naszym organizmie dziać coś niepokojącego. Warto wówczas zgłosić się do swojego lekarza prowadzącego, który skieruje nas na odpowiednie badania diagnostyczne.
Jakie badania pomagają w wykryciu niedoczynności tarczycy? Najważniejszym parametrem jest poziom TSH – tyreotropiny, czyli hormonu wydzielanego przez przysadkę mózgową. Jeżeli tarczyca funkcjonuje prawidłowo, poziom TSH powinien utrzymywać się w granicach 0,27–4,2 µU/ml. Wyższe wartości wskazują na niedoczynność tarczycy, niższe zaś – na nadczynność.
Warto również przebadać krew pod kątem stężenia hormonów tarczycy: fT3 (wolna trójjodotyronina) oraz fT4 (wolna tyroksyna), zaś dla uzupełnienia wybrać się również na USG tarczycy.
Jeżeli zostanie u nas zdiagnozowana niedoczynność gruczołu, możemy dodatkowo sprawdzić, czy w naszej krwi nie pojawiają się przeciwciała przeciwtarczycowe (aTG, aTPO). Ich obecność może świadczyć o tym, że przyczyną choroby jest autoimmunologiczne zapalenie tarczycy (choroba Hashimoto).
Dieta i leczenie przy niedoczynności w cukrzycy
Co zrobić, jeśli zdiagnozowano u nas zarówno cukrzycę, jak i niedoczynność tarczycy? Przepisem na skuteczną terapię w przypadku obu chorób jest połączenie trzech czynników:
- zastosowanie odpowiednich leków,
- wdrożenie aktywności fizycznej,
- zmiana nawyków żywieniowych.
Leczenie niedoczynności tarczycy przebiega pod pewnymi względami podobnie jak leczenie cukrzycy: podaje się substytut lewotyroksyny – hormonu, którego nasza tarczyca produkuje za mało. Terapia polega jednak nie na kilku zastrzykach dziennie, lecz na przyjmowaniu doustnego leku w postaci tabletek jeden raz na dobę (przeważnie rano na czczo, co najmniej 30 minut przed posiłkiem, aby preparat zdążył się wchłonąć).
Przy cukrzycy naszym głównym zadaniem jest przede wszystkim ustabilizowanie gospodarki węglowodanowej. W przypadku niedoczynności tarczycy, poziom glukozy również wymaga wyregulowania, ponieważ – jak już wspomnieliśmy – zbyt mała ilość tyroksyny w organizmie przyczynia się do zmniejszonego wchłaniania cukru z przewodu pokarmowego. Co więcej, zdarza się, że choroby tarczycy współwystępują ze zmniejszoną wrażliwością tkanek na działanie insuliny (więcej na temat tego zjawiska przeczytasz w artykule: Insulinooporność – co to jest?).
Wyregulowanie gospodarki hormonalnej za pomocą przyjmowanych leków to jedno. Ważną rolę odgrywa w tym zadaniu również odpowiednia dieta. Jeżeli chorujemy zarówno na cukrzycę, jak i niedoczynność tarczycy, łączymy zalecenia dietetyczne dla obu chorób.
- Mniejsze porcje przy zwiększonej częstotliwości posiłków.
- Dobrze zbilansowane dania.
- Wykluczenie węglowodanów prostych na rzecz złożonych.
- Stosowanie produktów o niskim i średnim indeksie glikemicznym.
- Warzywa obecne w każdym posiłku.
- Zwiększenie spożycia wody.
Warto również pamiętać o tym, aby w naszym jadłospisie znajdowały się produkty zawierające jod, selen, magnez, cynk i żelazo, a także witaminę D3. Substancje te wykazują pozytywne działanie na organizm zarówno w przypadku cukrzycy, jak i chorób tarczycy.