Spis treści
- Hipoglikemia – co to takiego?
- Jakie są objawy hipoglikemii?
- Hipoglikemia bez cukrzycy – czy to możliwe?
- Leczenie hipoglikemii
Hipoglikemia – co to takiego?
Zacznijmy od małego przypomnienia. Czym właściwie jest hipoglikemia? Stan ten niewątpliwie zna każda osoba mająca zaburzenia gospodarki węglowodanowej. O hipoglikemii mówimy w sytuacji, gdy stężenie glukozy w naszej krwi obniża się mniej lub bardziej gwałtownie, osiągając wynik <70 mg/dL.
Hipoglikemie towarzyszą głównie diabetykom, niezależnie od typu cukrzycy. Obserwuje się, że najczęściej występują u pacjentów stosujących intensywną insulinoterapię. Jednak podobnie, jak hiperglikemia, tak również hipoglikemia jest zawsze sygnałem do tego, aby porozmawiać ze swoim lekarzem – być może nasz model leczenia wymaga modyfikacji.
Jakie są objawy hipoglikemii?
Choć symptomy hipoglikemii są charakterystyczne, mogą być mylone z innymi dolegliwościami. Należy zatem starannie obserwować swój organizm. Jakie objawy powinny wzbudzić naszą czujność?
- Wzmożona senność.
- Nagłe uczucie osłabienia.
- Zawroty głowy i zimne poty.
- Przyspieszone bicie serca.
- Drżenie dłoni.
- Odczuwanie niepokoju, a także nerwowość bez wyraźnej przyczyny.
- Zwiększone odczuwanie zimna.
- Trudności w skoncentrowaniu uwagi.
- Spotęgowanie głodu, szczególnie apetyt na słodkie produkty.
W przypadku zaostrzenia hipoglikemii może dojść nawet do utraty przytomności, a w konsekwencji – do śpiączki cukrzycowej, która w szczególnie ostrych przypadkach może okazać się śmiertelnie niebezpieczna. Z uwagi na widmo takiego zagrożenia, diabetycy starają się robić wszystko, aby do tego stanu w ogóle nie dopuścić. Jednak czy dotyczy to wyłącznie diabetyków? Czy hipoglikemia bez cukrzycy to spotykane zjawisko? Otóż – tak!
Hipoglikemia bez cukrzycy – czy to możliwe?
Jak już wspomnieliśmy, niedocukrzenie jest stanem występującym głównie u diabetyków. Wiele osób dziwi jednak informacja, że nie tylko! Hipoglikemia bez cukrzycy – inaczej nazywana hipoglikemią reaktywną – jest stanem, w którym dochodzi do spadku stężenia glukozy we krwi u zdrowej osoby w reakcji na spożycie posiłku obfitego w węglowodany.
Jak to możliwe? Mechanizm tego zjawiska jest bliźniaczo podobny do hipoglikemii poposiłkowej występującej u cukrzyków. Gdy zdrowa osoba spożyje bardzo dużą ilość węglowodanów, wprowadza do swojego organizmu ogromną dawkę cukru. Jej organizm w naturalny sposób usiłuje pozbyć się nadmiaru glukozy, produkując insulinę w większej niż zazwyczaj ilości. Choć dokładne przyczyny hipoglikemii bez cukrzycy nie zostały jeszcze do końca poznane, szacuje się, że jej bezpośrednią przyczyną może być hiperinsulinizm, czyli właśnie nadmierne stężenie insuliny.
Hipoglikemia może wystąpić także wtedy, gdy przez bardzo długi okres (np. kilka godzin) w ciągu dnia nic nie jemy – dlatego tak ważne jest regularne spożywanie posiłków.
Leczenie hipoglikemii
Niektórzy naukowcy uważają hipoglikemię reaktywną za chorobę XXI wieku z uwagi na szybkie tempo życia oraz niezdrowe nawyki żywieniowe. Łatwa dostępność produktów o dużej zawartości cukru pod różnymi postaciami sprawia, że dieta współczesnego człowieka obfituje w jego nadmiar. Jeśli dodatkowo jesteśmy wielbicielami słodyczy – w naszym jadłospisie lądują nieraz nieprawdopodobne ilości cukru.
Aby hipoglikemie bez cukrzycy się nam nie zdarzały, warto w pierwszej kolejności przyjrzeć się swojej diecie, a także z większą świadomością dokonywać wyborów podczas zakupów spożywczych. Pamiętajmy, że cukier może występować również w postaci fruktozy, skrobi, czy różnego rodzaju syropów, słodzików oraz przecierów owocowych. Sztandarowym przykładem jest ketchup – produkt, w którym nie czuć słodkich nut, zawiera często bardzo duże ilości cukru.
Co jeszcze możemy stosować na co dzień? Warto zmniejszyć wielkość naszych posiłków, a spożywać je częściej. Wykluczamy z diety cukry proste, dodajemy za to błonnik oraz warzywa – szczególnie teraz, gdy wielkimi krokami zbliża się wiosna, niech na naszym talerzu królują kolory: czerwone pomidory, żółte papryki, zielone brokuły, białe kalafiory… mamy do dyspozycji całą paletę możliwości!
Bibliografia:
Hall M., Walicka M., Traczyk I., Hipoglikemia reaktywna jako choroba XXI wieku w ujęciu interdyscyplinarnym, Wiadomości Lekarskie, 2020, Tom LXXIII, nr 2, s. 384-389
Polish Diabetes Association. 2021 Guidelines on the management of patients with diabetes. A position of diabetes Poland. Clinical Diabetology, 2021, Vol. 10, No. 1