Jak diabetyk powinien zadbać o swoje zdrowie jesienią?

Spis treści:

1. Kontrola glikemii
2. CGM
3. Dieta
4. Suplementacja witaminą D
5. Aktywność fizyczna
6. Sen i odpoczynek

Kontrola glikemii

Jesienią wiele czynników składa się na utrudnienie utrzymania glikemii na właściwym poziomie¹. Po pierwsze, temperatura otoczenia wpływa na poziom cukru we krwi. Podczas chłodnej pogody organizm zużywa więcej energii, aby utrzymać optymalną temperaturę ciała. Doprowadzić to może do spadku poziomu cukru we krwi – zwłaszcza jeśli dieta i leczenie nie są  prawidłowo dobrane lub pacjent nie stosuje się do zaleceń².

Po drugie jesienna, chłodna aura nierzadko powoduje zmianę trybu życia na bardziej siedzący, sprzyja wzrostowi apetytu oraz częstszym przeziębieniom, infekcjom, co znacząco wpływa na prawidłową kontrolę glikemii¹.

Intensywna kontrola glikemii jest szczególnie potrzebna podczas infekcji^1,3. Zakażenia nie tylko występują częściej u chorych ze źle kontrolowaną cukrzycą, ale także nasilają zaburzenia metaboliczne cukrzycy⁴. W przebiegu infekcji w organizmie zachodzi wiele procesów powodujących wzrost glikemii mimo przestrzegania zaleceń dotyczących terapii i diety^3,4.

Dlatego jeśli jesienią, a zwłaszcza w trakcie infekcji, nasilają się  wahania poziomu glukozy we krwi należy bardzo często monitorować zmiany stężenia glukozy oraz zwracać  uwagę na strzałki trendu. Niezbędne w takich sytuacjach może okazać się zastosowanie  systemu do ciągłego monitorowania glikemii (CGM), który znacząco ułatwiają kontrolę nad nieprzewidywalnym stężeniem glukozy we krwi. Dzięki temu można zapobiec niedocukrzeniom lub interweniować w przypadku przedłużającej się hiperglikemii¹.

CGM

Jedną z propozycji CGM, jaką oferuje polski rynek, jest system ciągłego monitorowania glikemii Anytime CT3 od firmy Genexo. System pozwala na śledzenie  poziomu glukozy we krwi, w czasie rzeczywistym w dowolnym miejscu i czasie przez 24h na dobę. Wyniki pomiarów (za pomocą Bluetooth) przesyłane są na bieżąco do aplikacji AnytimeWell na smartfonie, dzięki temu są zawsze pod ręką. Substancje takie, jak: paracetamol czy tak popularna w okresie jesiennym – witamina C mogą fałszować wyniki CGM. Nowoczesny system CGM Anytime CT3 wyposażony jest w dodatkową funkcję – automatycznej korekcji dla tych substancji, dzięki temu użytkownik ma pewność prawidłowego wyniku. Zastosowanie systemu CGM Anytime CT3 zastępuje badania poziomu glukozy za pomocą glukometru. System jest dokładny, wygodny i oferowany w korzystnej cenie. Wysoka dokładność systemu – MARD na poziomie 9,07% została potwierdzona w badaniu klinicznym. Ponadto CGM Anytime CT3 pozwala na  dawkowanie insuliny na podstawie odczytów z CGM. Wyposażony jest w alerty predykcyjne, alarmujące o zbliżającej się hipo- czy hiperglikemii. Umożliwia to zareagowanie z wyprzedzeniem na wahania w poziomie glukozy. Dzięki temu można lepiej kontrolować cukrzycę i na bieżąco dostosowywać leczenie, dietę lub styl życia.

Nie musisz już wybierać między jakością a ceną.

Chcesz wiedzieć więcej? Zapraszamy na stronę

Dieta

Lato to pora roku z bogactwem młodych świeżych warzyw i owoców sezonowych. Z nadejściem jesieni produkty sezonowe zmieniają się, co wymusza zmiany w diecie. Nadal jednak do dyspozycji jest wiele świeżych i kiszonych warzyw, a także owoców, na których powinno się bazować, pamiętając o wybieraniu tych o niskim indeksie glikemicznym. Do nich należą zielone warzywa liściaste (sałata, szpinak, endywia, cykoria)  i warzywa kapustne, które charakteryzują się wysoką gęstością odżywczą – przy niewielkiej dawce kalorii dostarczają znaczną ilość składników odżywczych: witamin, minerałów, błonnika⁶. Warzywa cebulowe (cebula, czosnek, por) są również bogate w witaminy i minerały, a ponadto zawierają inne składniki  mocno wzmacniające odporność, o naturalnym działaniu przeciwbakteryjnym i przeciwwirusowym⁶. Inne warzywa o niskim indeksie glikemicznym to papryka, cukinia, ogórki i pomidory.

Jesienią i zimą łatwo dostępne są warzywa korzeniowe takie, jak: buraki, marchewka, pietruszka i seler. Jednak po obróbce termicznej ich indeks glikemiczny wzrasta. Warto dlatego korzystać z nich w postaci surowej. Spożywanie  ich po obróbce termicznej dopuszczane jest, jeśli stanowią one jedynie dodatek, a nie główny składnik dania. Wprowadzenie do potrawy składników białkowych, zdrowych tłuszczów i innych źródeł błonnika np. warzyw o niższym indeksie glikemicznym obniży jego wartość w całym daniu⁶.

Dla zdrowia warto również włączyć do jadłospisu kiszonki^1,6. Poprawiają trawienie, wspierają prawidłową mikroflorę jelit i wspomagają perystaltykę. Fermentowane produkty spożywcze wpływają również na odporność. Bakterie probiotyczne pomagają w walce z niektórymi patogenami, a korzystne działanie na mikroflorę jelitową wzmacnia barierę ochronną i pomaga w radzeniu sobie z infekcjami. Dodatkowo kiszonki są bogate w witaminę C. Warto zaznaczyć, że kiszone warzywa zwykle mają niski indeks glikemiczny i niewielki wpływ na wartość glikemii w organizmie¹.

Suplementacja witaminą D

Diabetykom zalecana jest suplementacja witaminą D⁷. Jest ona składnikiem zaangażowanym w liczne procesy fizjologiczne, w tym właściwe funkcjonowanie układu odpornościowego. Osoby z zaburzeniami metabolicznymi, jak cukrzyca, należą do grupy ryzyka niedoboru tej witaminy i zapewnienie im odpowiednio dobranej suplementacji jest niezbędne dla utrzymania jej optymalnego poziomu i dobrego stanu zdrowia. Dodatkowo ze względu na położenie geograficzne u mieszkańców Polski syntezę skórna tej witaminy jest na ogół  niewystarczająca, dlatego jej systematyczna suplementacja jest kluczowa dla zdrowia⁸.

Aktywność fizyczna

Dla zachowania zdrowia, kondycji i utrzymania cukrzycy pod kontrolą należy pamiętać o aktywności fizycznej^1,7. Związany z jesienią spadek aktywności może wpływać na poziom cukru. Warto spróbować znaleźć nowe, dopasowane do warunków pogodowych, własnych upodobań i sprawności formy ruchu, jak np. nordic walking, czy joga.

Sen i odpoczynek

Jesień w przyrodzie to pora na zwolnienie tempa. Organizm potrzebuje odpoczynku, który wraz z odpowiednią dietą i odpowiednią dozą aktywności pomaga utrzymać odporność i uniknąć jesiennych infekcji⁹. Warto też przypomnieć, jak ważne dla zdrowia jest wysypianie się i właściwa higiena snu. Zła jakość snu i jego nieodpowiednia długość mogą prowadzić do pogorszenia wyrównania metabolicznego⁷.

Po nawet najpiękniejszym lecie zawsze nadchodzi jesień. Nie musi być smutna i przygnębiająca, ale wraz z jej nadejściem trzeba zwrócić baczniejszą uwagę na swoje zdrowie, pamiętając o regularnych pomiarach cukru i dostosowaniu codziennej rutyny do zmieniającej się pory roku.

Referencje:

1. https://diabetyk.org.pl/jak-zadbac-o-zdrowie-osoby-z-cukrzyca-jesienna-pora/
2. https://www.mojacukrzyca.org/?a=text&id=6687&des=czy-temperatura-wplywa-na-poziom-cukru-we-krwi-jakie-urzadzenia-beda-przydatne-sprawdzilismy
3. Kapała A., Czas jesiennych infekcji; http://diabetologiaonline.pl/diabetyk_cukrzyca2,info,416,0.html
4. Janeczko-Sosnowska E., Zakażenia u chorych na cukrzycę; http://diabetologiaonline.pl/lekarz_diabeto_adoz,info,129,0.html
5. https://www.cgmgenexo.pl/anytime/
6. https://www.mojacukrzyca.org/?a=text&id=5722&des=warzywa-jesienia-i-zima-co-idealnie-sprawdzi-sie-na-talerzu-diabetyka
7. Zalecenia kliniczne dotyczące postępowania u osób z cukrzycą – 2025. Stanowisko Polskiego Towarzystwa Diabetologicznego. Curr Top Diabetes, 2025; 5 (1): 1 – 157.
8. Kuciński J, Fryska Z, Wołejko A, Semeniuk P, Burczyk R, Górna N, Łabuda A, Mazurek E. Aktualne zalecenia w Polsce dotyczące suplementacji witaminy D. Med Og Nauk Zdr. 2023; 29(4): 277–282.
9. https://www.mojacukrzyca.org/?a=text&id=6072&des=jak-zadbac-o-zdrowie-na-jesien-5-praktycznych-wskazowek
10. MARD (Mean Absolute Relative Difference) wyrażony jest w % i oznacza średnią błędu bezwzględnego między wartościami CGM a wartościami referencyjnymi (pomiar glukozy we krwi żylnej na urządzeniu referencyjnym). MARD to miara błędu – zatem im niższa jest jego wartość, tym system jest bardziej dokładny.
11. Przeznaczony do zastąpienia badań poziomu glukozy wykonywanych glukometrem. Należy pamiętać, że dawkowanie insuliny, w przypadku każdego systemu CGM, powinno być oparte o wytyczne dot. leczenia od lekarza prowadzącego.

System CGM Anytime CT3 – System ciągłego monitorowania glikemii

Importer i podmiot prowadzący reklamę: Genexo Sp. z o. o., Producent: Zhejiang POCTech Co., Ltd., Autoryzowany Przedstawiciel w UE: Prolinx GmbH.

System CGM Anytime CT3 przeznaczony jest dla Pacjentów z cukrzycą w wieku 18 lat i starszych.

System CGM Anytime CT3 jest przeznaczony do zastąpienia badań poziomu glukozy wykonywanych za pomocą glukometru. Należy pamiętać, że dawkowanie insuliny, w przypadku każdego systemu CGM, powinno być oparte o wytyczne dot. leczenia od lekarza prowadzącego.

DIA/10.2025/01

To jest wyrób medyczny. Używaj go zgodnie z instrukcją używania lub etykietą.